Abstract

Son yıllarda birçok sebebe bağlı olarak büyük şehirlere olan göçler oldukça yüksek seviyelere ulaşmıştır.  Nüfustaki bu artış, istihdam, barınma ve iş sahası açısından yüksek katlı yapı yapma ihtiyacını doğurmuştur. Bu ihtiyaç karşısında gelişen teknolojiyle birlikte yüksek katlı binaların önemi artmıştır. Günümüzde yüksek katlı yapılara olan ihtiyaç ve artan ilgi, taşıyıcı sistemlerde perdenin önemini arttırmıştır. Perdeli sistemler, yapı taşıyıcı sisteminde tek başlarına kullanılabildikleri gibi, çerçevelerle birlikte de kullanılabilmektedir. Perde çerçeve karşılıklı etkileşimiyle yapıya kazandırılan dayanım ve süneklikten dolayı daha çok tercih edilmektedir. Bu çalışmada konut amaçlı kullanılacak 5 katlı ve 11 katlı iki farklı yapı için, perde yerleşim düzenleri değiştirilerek hazırlanan yapı modellerinde oluşan yapısal davranışlar incelenmiştir. Beton kalitesi, kat alanı ve zemin sınıfı sabit tutulan yapılarda, çerçeveli sistem, referans sistem olarak kabul edilmiştir. Referans plan üzerine, eşit miktarda ve aynı ebatlarda perdeler eklenmiştir. Perde en kesit alanı sabit tutulup, referans plan üzerinde perde yerleşim düzenleri değiştirilerek 6 farklı sistem türü oluşturulmuştur. Yapılan çözümleme sonucunda sistemlerin göreli kat ötelemeleri,  kat deplasmanları, yapı periyotları, tabanda meydana gelen kesme kuvveti, perde kesme kuvvetinin toplam taban kesme kuvvetine oranı, A1 burulma düzensizliği, B1 zayıf kat düzensizliği ve B2 yumuşak kat düzensizliği sonuçları incelenmiştir. Sonuçlar birbirleriyle karşılaştırılarak taşıyıcı sistemlerin farklılıklarının yapı davranışını ne oranda etkilediği araştırılmıştır.

References

[1] Celep, Z., 2015, Deprem mühendisliğine giriş. İstanbul, Beta Dağıtım.
[2] Celep, Z., 2015, Yapı dinamiği. İstanbul, Beta Dağıtım.
[3] 2018 Türkiye Bina Deprem Yönetmeliği, Ankara, Ocak, 2019
[4] TS498 "Yapı Elemanlarının Boyutlandırılmasında Alınacak Yüklerin Hesap Değerleri" Türk Standartları Enstitüsü, Ankara, 1997
[5] TS500, "Betonarme Yapıların Hesap ve Yapım Kuralları", Türk Standartları Enstitüsü, Ankara, 2000
[6] Doğangün, A., 2018, Betonarme yapıların hesap ve tasarımı. İstanbul, Birsen Yayınevi
[7] Özlü, B., 2015, Çok katlı betonarme binalarda taşıyıcı sistem türlerinin davranışlarının incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.
[8] Yıldız, İ., 2015, Perdeli ve perdesiz betonarme yapıların TDY 2007'ye göre değerlendirilmesi. Yüksek Lisans Tezi: Aksaray Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.
[9] Ghobarah, A. & Yousef, M., 1999, Modelling of reinforced concrete structural walls. Engineering Structures, 21(10), pp. 912-923.